Kraftwerk - Electric Café, 1986;

Electric Café - dziewiąty studyjny album niemieckiej formacji synth popowej, Kraftwerk, nagrywany tradycyjnie w studiu Kling Klang w Düsseldorfie w latach 1982-86, jak żaden inny z dotychczasowych albumów zespołu, powstawał w wyjątkowych okolicznościach i bólach. Jego niedoszła premiera, poprzedzona wydanym 3 sierpnia 1983 roku singlem, Tour De France (z okazji 80. rocznicy słynnego wyścigu), miała nastąpić już jesienią 1983 roku. Album pierwotnie miał nosić tytuł Technicolor, jednakże nazwa okazała się zastrzeżona, w związku z czym tytuł zmieniono na Techno Pop.

   Mimo popularności singla Tour de France na listach przebojów (m.in. 22. pozycja w Wlk. Brytanii), premierę albumu wstrzymano, zaś frontman i wokalista zespołu, Ralf Hütter, uległ ciężkiemu wypadkowi rowerowemu, lądując w szpitalu w krytycznym stanie.

   Zespół ostatecznie zrezygnował z wydania albumu wracając do studia, gdzie pieczołowicie poprawiano oraz dopracowywano cały materiał, co zajęło muzykom kolejne trzy lata.

   Ostatecznie album Electric Cafe (tytuł zaczerpnięty został z filmu ,,Café Elektric”, 1927 reż. Gustav Ucicky.) ukazał się 10 listopada 1986 roku. W międzyczasie Kraftwerk przespał jednak prawdziwy boom na synth pop, jaki nastąpił w pierwszej połowie lat 80. Zespół, który dotąd wyznaczał trendy i kierunki wszystkim innym artystom i zespołom, tym razem pracując w studiu sam nie omieszkał skorzystać z pomysłów i dokonań innych. W tym właśnie czasie brytyjski zespół Depeche Mode zaczynając od prostych syntezatorowych, futurystycznych melodii, z czasem zaczął eksperymentować z dźwiękiem, samplami i syntezatorami, czego przykładem były kolejne albumy formacji, jak Construction Time Again (1983), Some Great Reward (1984) i Black Celebration (1986), które wyniosły Depeche Mode do miana najważniejszego zespołu szeroko pojętej muzyki elektronicznej, burząc tym samym dotychczasową hierarchię i niepodważalną pozycję Kraftwerk. W tym samym czasie spore sukcesy odnosiły również inne synth popowe formacje, brytyjskie, amerykańskie i niemieckie, takie jak OMD, New Order, The Human League, Ultravox, Soft Cell, Thompson Twins, Cabaret Voltaire, Suicide, Men Without Hats, Yello, D.A.F., The Twins czy Alphaville.

   Druga połowa lat 80. była jednak zmierzchem ery synth popu, który musiał ustąpić pola glam rockowym solistom bądź zespołom pudel metalowym. Na rynku muzycznym wśród wykonawców z kręgu synth popu niezmiennie sukcesy odnosili Depeche Mode, New Order i Yello. Pozostali radzili sobie ze zmiennym szczęściem, w tym również Kraftwerk, którego premierowy album, Electric Café, mimo nowatorstwa i wysokiego prezentowanego poziomu muzycznego, nie odniósł w 1986 roku spodziewanych wysokich pozycji na listach przebojów.

   A jednak, Electric Café mimo wszystko jest jak najbardziej artystyczną perłą w dyskografii Kraftwerk. Album emanuje wręcz rewolucyjnymi rozwiązaniami i nowinkami technicznymi oraz niespotykaną dotąd sterylnością dźwięku, za którą odpowiedzialni byli inżynierowie Henning Schmitz i François Kevorkian (znany potem z produkcji albumu Depeche Mode, Violator).

   Na pierwszą część wydawnictwa składają się trzy utwory, Boing Boom Tschak, Techno Pop i Musique Non Stop, zgrabnie połączone w jedną 15-minutową suitę, co sprawia, że album częściowo zachowuje charakter koncept-albumu.

   Rozpczynający setlistę utwór Boing Boom Tschak, to minimalistyczny synth pop z wyostrzoną sekcją rytmiczną oraz chłodnymi, futurystycznymi i japońsko brzmiącymi solówkami klawiszy. Równie minimalistyczna jest warstwa tekstowo-wokalna ograniczająca się do powtarzanej przez wokoder frazy ,,Musique Non-Stop-Techno Pop". Bardziej minimalistyczno-industrialny charakter ma kompozycja Techno Pop, oparta na chłodnych solówkach klawiszy oraz industrialnych perkusjonaliach, które tworzą swoisty kręgosłup utworu. Sekcja wokalna jest już bardziej rozbudowana i konwencjonalna, oparta na deklamacjach w językach angielskim, hiszpańskim i niemieckim. Motywem finalnym tej części albumu jest jego największy przebój, Musique Non Stop, do którego powstał, za sprawą Rebekki Allen z nowojorskiego Institute of Technology, zupełnie rewolucyjny i nowatorski jak na tamte czasy animowany teledysk, generowany całkowicie komputerowo. Pod względem muzycznym Musique Non-Stop łączy stylistykę house z industrialem. Numer oparty jest o gęsty beat automatu perkusyjnego wspomaganego przez charakterystyczne dla Kraftwerk perkusyjne pulsacje, głęboki industrialny puls sekwencerowego podkładu oraz chłodne solówki klawiszy. Sekcję wokalną zastępują przetworzone sample ludzkich głosów układające się w prostą, powtarzającą się minimalistyczną frazę ,,Musique Non-Stop / Musique Non-Stop". Singiel Musique Non Stop ukazał się krótko przed premierą albumu Electric Café, 20 października 1986 roku, docierając do 1. miejsca Dance Club Songs i 6. miejsca Dance Singles Sales w zestawieniach amerykańskiego Billboardu oraz do 13. miejsca w RFN i 82. miejsca na UK Singles.

   Druga część albumu oferuje o wiele bardziej piosenkową formułę utworów przechodząc w kierunku klasycznego synth popu, czego przykładem jest The Telephone Call, utrzymany o wyostrzony, lekko połamany beat sekcji rytmicznej, subtelny basowy podkład, chłodne symfonicznie brzmiące przestrzenie oraz japońsko brzmiące solówki klawiszy. Rozbudowany do ośmiu minut trzyczęściowy utwór rozpoczyna krótkie samplowane intro z kobiecym głosem chłodnym tonem informującym o niedostępności połączenia, po czym numer przechodzi w fazę piosenkową. I tu następuje nie lada niespodzianka, jaką jest niewątpliwie wokalny debiut perkusisty i klawiszowca zespołu, Karla Bartosa, śpiewającego o zniecierpliwieniu i rozczarowaniu obojętnością dziewczyny którą darzy uczuciem, do której ciągle dzwoni, lecz jej ciągle tam z drugiej strony słuchawki nie ma. Trzecia część utworu, to wydłużone interlude wypełnione samplami komend automatycznych sekretarek oraz telefonicznych dźwięków tworzących linie melodyczne. Utwór kilka lat później posłużył muzykom Depeche Mode jako muzyczna inspiracja dla kompozycji World In My Eyes. Singiel The Telephone Call ukazał się w lutym 1987 roku odnosząc sukces na listach Billboardu w postaci 1. miejsca na Dance Club Songs i 18. miejsca na Dance Singles Sales, chociaż na brytyjskim zestawieniu UK Singles singiel uplasował się na dopiero 89. miejscu.

   W klasycznie synth popowym stylu, o gotycko-symfonicznym zabarwieniu, utrzymany jest również utwór Sex Object, zaśpiewany już tradycyjnie przez Ralfa Hüttera niesamowicie kwaśnym głosem pełnym żalu i rozczarowania przez ciągłe bycie traktowanym jedynie w kategorii seksualnego obiektu, w czym nie ma nic dziwnego, bowiem Ralf przeżywał wtedy poważny kryzys małżeński. W warstwie muzycznej kompozycja oparta jest o klasycznie, synth popową rytmikę oraz chłodną przestrzeń, którą wypełniają falujące partie sekcji skrzypcowej, zaś całości dopełnia głęboki i potężny podkład brzmienia gitary basowej z dodatkowymi efektownymi chwytami gitary basowej.

   Electric Café, tytułowy utwór finalny z wyjątkowo wyostrzoną sekcją rytmiczno-perkusyjną, charakteryzuje się niezwykle chłodną, wręcz lodowatą przestrzenią oraz futurystycznymi efektami syntezatorowymi. Ponadto kompozycja, jak większość utworów albumu zawiera samplowane zabawy głosem i wokoderem. Sekcja wokalna opiera się na chłodnej deklamacji w języku francuskim.

   Album Electric Café jako całość jest spójny i niezwykle nowoczesny, ciekawostką jest nietypowa ilość języków pojawiających się na nim. Obok języków angielskiego i niemieckiego, pojawiają się języki hiszpański i francuski, czym muzycy dają wyraźny przekaz, że język muzyki jest ponadnarodowy.

   Album Electric Café odniósł umiarkowany sukces komercyjny docierając do m.in. 58. miejsca na UK Albums w Wlk. Brytanii, 23. miejsca na niemieckim Offizielle Top 100, 33. miejsca zestawienia European Top 100 Albums czy 156. miejsca US Billboard 200 w USA.

   Bez wątpienia, gdyby album Electric Café ukazał się już w 1983 roku, w szczycie popularności synth popu, mógł osiągnąć znacznie wyższe pozycje na listach przebojów. Niemniej, krótko po wydaniu albumu z zespołu odszedł perkusista, Wolfgang Flür, zaś Kraftwerk wewnątrz którego zaczęły narastać konflikty, zamilkł studyjnie aż na kolejne 17 lat.

   Electric Café uważany jest przez większość fanów Kraftwerk za ostatni z klasycznych albumów zespołu, po raz ostatni występującego klasycznym kwartecie - Hütter, Schneider, Bartos, Flür (choć ten ostatni nie został już oficjalnie uwzględniony we wkładce do albumu).

   Również mający spory wpływ na twórczość zespołu (i spore ambicje, które wyraźnie zagroziły pozycji Ralfa Hüttera) Karl Bartos odszedł w 1991 roku.

   Wszystko powyższe nie zmienia jednak faktu, że album Electric Café okazał się kamieniem milowym dla wykonawców nurtów techno i house, a także wywodzących się z kręgów EBM i synth popu.

 

Tracklista:

 

„Boing Boom Tschak” – 2:57

„Techno Pop” – 7:42

„Musique Non Stop” – 5:45

„The Telephone Call” – 8:03

„Sex Object” – 6:51

„Electric Cafe” – 4:20

 

Personel:

 

Ralf Hütter – voice, vocoder, keyboards, electronics

Florian Schneider – vocoder, speech synthesis, electronics

Karl Bartos – electronic drums; vocals on "The Telephone Call"

Wolfgang Flür – electronic drums

 

Obsługa techniczna:

 

Henning Schmitz – engineer (Kling Klang Studio)

Joachim Dehmann – engineer (Kling Klang Studio)

Fred Maher – music data transfer (Axis Studio, NYC)

Bill Miranda – music data transfer

François Kevorkian – mixing (Right Track, NYC)

Ralf Hütter – mixing (Right Track, NYC), original artwork reconstruction, album concept, production

Ron St. Germain – mixing (Right Track, NYC)

Bob Ludwig – mastering

Rebecca Allen – computer graphics

Steve Di Paola – computer graphics

Robert McDermott – computer graphics

Amber Denker – computer graphics

Peter Oppenheimer – computer graphics

Hubert Kretzschmar – design

Johann Zambryski – original artwork reconstruction

Florian Schneider – album concept, production

 

Written by, © copyright October 2012 by Genesis GM.