Travelogue - drugi album studyjny brytyjskiego zespołu pochodzącego z Sheffield, The Human League.
Materiał nagrany w pierwszej połowie 1980 roku w Monumental Pictures Studio w Sheffield poprzedzony został wydawnictwem EP, Holiday '80, wydanym w kwietniu 1980, zaś sam album ukazał się miesiąc później, 14 maja 1980 roku. Producentem wydawnictwa był Richard Mainwaring, który rok później zasłynął z produkcji najbardziej udanego albumu formacji Orchestral Manoeuvres in the Dark (OMD), Architecture & Morality.
Przełom lat 70. i 80. był początkiem wielkiej popularności synth popu; na fali rewolucji jakiej dokonał zespół Kraftwerk w połowie lat 70., już pod koniec tej dekady syntezatory stanowiły dominujące instrumentarium wśród wykonawców brytyjskich (w większości pochodzących ze środowisk punkowych), którzy zdobyli ogromną popularność na listach przebojów, czego przykładem byli Gary Numan, OMD, Fad Gadget, The Normal, The Buggles czy Cabaret Voltaire, którzy zaczęli stanowić wizytówkę brytyjskiej sceny elektronicznej. Jednym z przedstawicieli tejże sceny był założony w 1977 roku w Sheffield The Human League, którego debiutancki album, wydany w październiku 1979 roku Reproduction, mimo całej oryginalności i dość dużych wartości artystycznych, przeszedł praktycznie bez echa. Niezrażony tym faktem zespół postanowił kontynuować obraną na Reproduction wizję awangardowego futurystycznego synth popu inspirowanego głównie twórczością Kraftwerk, choć pozostającą także pod wpływem twórczości Cabaret Voltaire, Throbbing Gristle, Gary'ego Numana, Davida Bowiego, a nawet... Queen.
Album otwiera piosenka The Black Hit of Space z niemal punkową linią wokalną i industrialnym klimatem z wyraźnym ociężałym beatem archaicznego automatu perkusyjnego, nisko brzmiącym syntezatorowym tłem, brudnymi zgrzytami i futurystyczną przestrzenią. Numer bliski jest klimatom z albumu Reproduction. Jednakże już następny utwór, pochodzący z repertuaru Micka Ronsona, Only After Dark, jest wyraźnym krokiem w kierunku klasycznego synth popu lat 80. Numer zbudowany jest na prostej strukturze pulsującego sekwencera połączonego z prostym i oszczędnym beatem automatu perkusyjnego. Wokalnie utwór utrzymany jest w klimatach new wave, choć słychać tu dość nieoczekiwanie wpływy wokalne Freddiego Mercury'ego, głównie w chórkach.
Kompozycja Life Kills, o przebojowym charakterze, jest zdecydowanym kursem w kierunku przystępnego synth popu. W electro-punkowej piosence słychać już wyraźnie "ten" The Human League kojarzony z największych albumów: Dare (1981) i Hysteria (1984).
Najlepszy na albumie utwór Dreams of Leaving to znowu powrót do awangardowej elektroniki znanej z Reproduction. Numer oparty jest na gęstym basowym pulsie sekwencera, retrospektywnie brzmiących klawiszowowych solówkach i industrialnych zgrzytach. Sekcja wokalna jest tu bardziej rockowa niż w którymkolwiek innym utworze wydawnictwa. Sam utwór jest również najbardziej eksperymentalnym momentem albumu, szczególnie jego druga część, która wypełniona jest dosłownym migotaniem syntezatorowych dźwięków, które z czasem przechodzą w szybki basowy puls sekwencerowy, by znów powrócić do formy piosenkowej, choć w tej finalnej części tło wypełniają wysoko i retrospektywnie brzmiące dźwięki uzupełnione o klawiszowe solówki rodem z futurystycznych gierek na Commodore 64 i Atari.
Instrumentalny numer Toyota City utrzymany jest w chłodnym i spokojnym stylu. Utwór wypełniony jest delikatnym motywem syntezatora i wiosenną przestrzenią; słychać tu zarówno synth popowe wpływy twórczości Kraftwerk z albumu Trans - Europe Express (1977), jak i psychodelę Cluster z albumu Zuckerzeit (1974).
Crow and a Baby jest kolejnym wyraźnym ukłonem w kierunku komercyjnego synth popu. Jest to numer o zdecydowanie new wave'owej partii wokalnej z przebojową linią wokalną i melodyczną zapowiadającą erę albumów Dare i Hysteria, zresztą utwór spokojnie odnalazłby się na wydawnictwie Dare mimo dość zgrzytliwej końcówki piosenki.
Szybki synth popowy The Touchables jest z kolei zapowiedzią twórczości Iana Craiga Marsha i Martyna Ware'a dla Heaven 17, utwór bowiem przypomina klimaty z wczesnych albumów formacji Heaven 17 - Penthouse and Pavement (1981) i The Luxury Gap (1983).
Instrumentalny numer Gordon's Gin to znany standard reklamowy z repertuaru Jeffa Wayne'a pochodzący z 1976 roku, przerobiony przez The Human League na synth popową nutę przypominającą do złudzenia twórczość formacji Depeche Mode z albumu Speak & Spell (1981), co z kolei uświadamia, jak wielki wpływ ówczesny The Human League miał na twórczość Vince'a Clarke'a.
Utwór Being Boiled jest jednym z pierwszych singli w dorobku The Human League wydanym 30 czerwca 1978 roku. Zespół postanowił go odświeżyć wydając na EP Holiday '80 i na Travelogue jako singiel promujący album. W wersji z Travelogue utwór wzbogacony jest o dodatkowe partie klawiszy oraz mocniejszą i nowocześniejszą sekcję rytmiczną.
Podstawową setlistę albumu wieńczy kompozycja WXJL Tonight o dość posępnym basowym pulsie sekwencera, połamanym rytmie, szybkich solówkach klawiszy, surowej i chłodnej przestrzeni oraz new wave'owej sekcji wokalnej z wpływami Freddiego Mercury'ego z chórkach.
Travelogue jest najlepszym obok Reproduction albumem w dorobku The Human League, jest jednym z najważniejszych wydawnictw lat 80. i synth popu, które wpłynęło na twórczość przede wszystkim formacji pokroju Depeche Mode, Soft Cell czy Psyche i, mimo pewnego sukcesu komercyjnego w postaci 16. miejsca w zestawieniu UK Album Chart w Wlk. Brytanii, to z kolei single Only After Dark i Being Boiled przeszły bez echa (ten drugi stał się hitem w 1982 roku, po ponownym wydaniu na singlu), co w efekcie doprowadziło do prawdziwego tąpnięcia w zespole. Rozczarowani sytuacją główni kompozytorzy formacji, Ian Craig Marsh i Martyn Ware, postanowili rozstać się z The Human League zakładając nowy zespół, Heaven 17, wobec czego The Human League stanął w obliczu realnego upadku. Podobne sytuacje miały zresztą miejsce w przypadku Ultravox, którego w 1979 opuścił wokalista, John Foxx, zastąpiony potem przez Midge Ure'a, a także w Depeche Mode, z którego odszedł kompozytor niemal całego ówczesnego materiału, Vince Clarke, którego rolę przejął Martin Gore. W jednym i w drugim przypadku formacje stanęły na granicy upadku, jednakże, paradoksalnie, zmiany te tchnęły nowego ducha twórczego w zespoły. Nie inaczej było w przypadku The Human League. Philip Oakey i Philip Adrian Wright, który przejął rolę klawiszowca, skompletowali nowy skład, ale przede wszystkim strzałem w dziesiątkę okazało się dokooptowanie dwóch nastoletnich tancerek i wokalistek, przyjaciółek Philipa Oakey'a, Joanne Catherall i Susan Ann Sulley, i mimo braku talentu wokalnego dziewczyn, odznaczały się one urodą, stając się prawdziwymi wizytówkami i maskotkami zespołu, który obrał zdecydowany kurs na przystępny i przebojowy synth pop, co z jednej strony przyniosło formacji oczekiwany i upragniony sukces komercyjny, z drugiej zaś strony zespół zatracił na oryginalności i artystycznej jakości.
Do wznowienia CD albumu Travelogue dodano bonusy w postaci niealbumowych singli; setlistę rozpoczyna synth popowo-industrialna kompozycja Marianne. W bardziej futurystycznej postaci prezentuje się instrumentalny numer autorstwa duetu Marsh - Ware, Dancevision, z wpływami brzmieniowymi Gary'ego Numana. Singiel Rock 'n' Roll/Nightclubbing połączony został w jeden utwór; pierwsza część - Rock 'n' Roll pochodząca z repertuaru Gary'ego Glittera - jest electro-punkowo-industrialna, druga część - Nightclubbing pochodząca z repertuaru Iggy Popa, skomponowana wspólnie z Davidem Bowie - wyraźnie zwalnia przybierając formę synth popowego rocka.
Synth popowy instrumentalny utwór Tom Baker o marszowym rytmie i chwytliwych, ale chłodnych solówkach klawiszy jest próbką możliwości kompozytorskich duetu Oakey - Wright pozbawionych już wsparcia Marsha i Ware'a.
Duet Oakey - Wright w pełni zresztą sprawdza się w numerze Boys and Girls pozostającym jeszcze niewątpliwie w awangardowych klimatach albumu Travelogue, z industrialnym basowym pulsem sekwencera i chłodnymi partiami klawiszy. Utwór udowadnia kompozytorski talent Philipa Oakey'a i Philipa Adriana Wrighta.
Ciekawostką jest bez wątpienia numer I Don't Depend on You nagrany w stylu disco lat 70. i wydany w 1979 jako singiel, pod sugestią wytwórni Virgin, ze zmienionym szyldem zespołu jako The Men. Co ważne, w refrenie gościnnie pojawiają się partie wokalne w wykonaniu wokalistek, Katie Kissoon i Lisy Strike - w odróżnieniu od późniejszych wokalistek The Human League, Susan Ann Sulley i Joanne Catherall - dysponujących świetnymi walorami i umiejętnościami wokalnymi. Niemniej jest to zapowiedź przyszłego kursu zespołu wspomaganego wokalistkami.
Wieńczący bonusową setlistę utwór Cruel jest de facto instrumentalną wersją piosenki I Don't Depend on You, jedynie kobieca partia wokalna w postaci refrenu pojawia się dopiero pod koniec numeru.
Tracklista:
1 The Black Hit Of Space
2 Only After Dark
3 Life Kills
4 Dreams Of Living
5 Toyota City
6 Crow And A Baby
7 The Touchables
8 Gordon's Gin
9 Being Boiled
10 WXJL Tonight
Extra Tracks:
11 Marianne
12 Danceversion
13 Rock'n'Roll/Night Clubbing
14 Tom Baker
15 Boys And Girls
16 I Don't Depend On You
17 Cruel
Personel:
Philip Oakey – vocals, synthesizer
Ian Craig Marsh – vocals, synthesizer
Martyn Ware – vocals, synthesizer
Philip Adrian Wright – film technician, synthesizer
Written by, © copyright September 2019 by Genesis GM.
