11 stycznia 2024, 01:28
Apropos Cluster - pierwszy po blisko dekadzie studyjny album legendarnej niemieckiej formacji krautrockowej, Cluster, nagrywany w latach 1989-90.
Po wydaniu w 1981 roku albumu Curiosum, muzycy Cluster postanowili skupić się na realizacji własnych solowych projektów, działalność zespołu została zawieszona na niemal całą dekadę lat 80., która zresztą nie była zbyt udana dla pozostałych wykonacwów z kręgu krautrocka, borykających się z licznymi perypetiami personalno-artystycznymi, czego dobrymi przykładami były przypadki formacji Neu!, Faust, Wallenstein, Can, nawet Kraftwerk i Tangerine Dream. Co prawda muzycy Cluster - Hans-Joachim Roedelius i Dieter Moebius - w latach 1984-85 ponownie zjednoczyli siły, i wraz z Brianem Eno i Connym Plankiem nagrali dwa albumy, Begegnungen i Begegnungen II, nie były one jednak sygnowane szyldem Cluster, a po prostu jako Eno Moebius Roedelius Plank.
Ku radości fanów Cluster, Hans-Joachim Roedelius i Dieter Moebius postanowili w 1989 roku reaktywować formację, nagrywając w latach 1989-90 w austriackim Blumau, pierwszy od dziewięciu lat studyjny materiał. Album Apropos Cluster został wydany przez wytwórnię Curious Music, i w 1991 roku był pierwszym w historii formacji wydawnictwem studyjnym promowanym w USA.
Album Apropos Cluster składa się z dwóch części - pierwszej, złożonej z czterech miniatur utrzymanych w klimatach z albumów wydanych pod szyldem Cluster & Eno, oraz drugiej, w całości wypełnionej tytułową eksperymentalną suitą utrzymaną w duchu twórczości Cluster z drugiej połowy lat 70.
Otwierający wydawnictwo utwór Grenzganger jest połączeniem neofolku, ambientu i new age. Kompozycja bardzo przypomina utwór formacji Cabaret Voltaire, A Touch Of Evil, który otwiera (i zamyka) album Red Mecca (1981).
Kompozycja Emmental jest fuzją melancholijnego ambientu z podniosłymi partiami fortepianu i sekcją basu w podkładzie w gościnnym wykonaniu polskiego awangardowego kontrabasisty, Stanisława Michalika. Nie brakuje tu też syntezatorowych plam.
W melancholijnych tonach utrzymany jest również numer Gespiegelt, choć dominują tu klimaty new age i muzyki filmowej, przypominające nieco dokonania zespołu Tangerine Dream, poczynając od drugiej połowy lat 80.
Utwór Falls z kolei oparty jest na orkiestrowych partiach smyczkowych i długich partiach trąbek, w których tle słychać jest elektroniczno-akustyczne eksperymenty.
22-minutowa tytułowa suita Apropos Cluster, zajmująca całą drugą część albumu, utrzymana jest w klimatach zbliżonych do twórczości Cluster z lat 1976-81. Kompozycję rozpoczynają chłodne ambientowe przestrzenie w połączeniu z wysoko brzmiącym syntezatorowym pulsem, psychodelicznymi, tubalnie i warkotliwie brzmiącymi krótkimi i przeciągłymi klawiszowymi solówkami oraz akustycznymi eksperymentami, które w końcu ustępują mechanicznemu, zapętlonemu i połamanemu tempu automatu perkusyjnego oraz twardej basowej pętli w podkładzie. Warstwa muzyczna charakteryzuje się tu wysoko brzmiącymi syntezatorowymi pulsacjami, subtelnymi chłodnymi klawiszowymi partiami o wysokim brzmieniu, krótkimi i chłodnymi solówkami klawiszowymi o organowym brzmieniu, wysoko brzmiącymi i zapętlającymi się chłodnymi solówkami klawiszy, tworzącymi chaotyczne pętle zimnymi partiami klawiszowymi o wysokim i retrospektywno-futurystycznym brzmieniu przypominającym smyczki oraz - z czasem - odległą, gęstą i chłodną przestrzenią. I taki jest zasadniczo schemat całej kompozycji, gdzie naprzemiennie ambient przechodzi w industrial - i odwrotnie. W przypadku ambientowej odsłony utworu, w jego dalszej części, mamy do czynienia z licznymi eksperymentami elektroakustycznymi, eksperymentami z brzmieniem gitary basowej, trąbek, partii klawiszy o brzmieniu riffu gitarowego, syntezatorowymi plamami czy odległymi wysoko brzmiącymi pulsami, a nawet z muzyką Dalekiego Wschodu rodem z Chin. Całość zaś wieńczą delikatne partie fortepianowe podszyte subtelną, przeciągłą partią klawiszową o wysokim brzmieniu, krótkimi, chłodnymi i futurystycznie-wysoko brzmiącymi solówkami klawiszowymi oraz dźwiękami otoczenia.
Wydawnictwem Apropos Cluster wiekowa już formacja, choć nie zawojowała list przebojów, udanie przypomniała o sobie, że jej twórczość wciąż może stanowić inspirację i alternatywę dla młodszych twórców szeroko pojętej muzyki elektronicznej.
Tracklista:
"Grenzgänger" – 7:24
"Emmental" – 3:24
"Gespiegelt" – 6:58
"Falls" – 2:57
"Apropos Cluster" – 21:41
Personel:
Hans-Joachim Roedelius – Synthesizer, keyboards, piano, guitar
Dieter Moebius – Synthesizer, keyboards, drum machine
Muzyk dodatkowy:
Stanisław Michalik – bass on "Emmental"
Written by, © copyright April 2018 by Genesis GM.