09 lutego 2023, 23:35
Wyobraźnia - trzeci album studyjny polskiej formacji Kapitan Nemo, dowodzonej przez wokalistę, Bogdana Gajkowskiego, wydany w 2002 roku nakładem wytwórni BooGie Records.
Koniec lat 90. XX wieku i początek XXI wieku przyniosły w światowej muzyce pop nostalgię za retrospektywnymi brzmieniami lat 80. Wiele grup wywodzących się z tamtej dekady postanowiło wrócić na scenę muzyczną z nowymi albumami, najczęściej z powodzeniem. Swoją drugą młodość przeżywały formacje The Human League, Alphaville, Yello; triumfowali Depeche Mode i New Order, z sukcesem powrócił Kraftwerk i nawet reaktywowany został awangardowy i mocno kontrowersyjny industrialny zespół Throbbing Gristle, a to przecież tylko kilka przykładów.
Moda na lata 80. dotarła również do Polski przełomu lat 90. i 2000., gdzie od dłuższego czasu spodziewano się powrotów takich rodzimych gwiazd synth popu lat 80., jak Kombi (właśnie rozpadła się powiązana z tym zespołem grupa O.N.A.) czy Papa Dance, jednak jako pierwszy, po długiej nieobecności reaktywował się Kapitan Nemo, jednak w niemal całkowicie zmienionym składzie, za to niezmiennie z nietuzinkowym liderem i wokalistą Bogdanem Gajkowskim na czele.
W 2002 roku, po trzynastu latach przerwy, ukazał się dopiero trzeci (i jak na razie ostatni) album Kapitana Nemo, Wyobraźnia, jednakże zespół nieoczekiwanie nie powrócił do starych, analogowych brzmień syntezatorów ani stylu retro, wręcz przeciwnie, po raz pierwszy muzykę Kapitana Nemo wzbogaca rockowy riff gitary, zaś brzmienie elektroniki dostosowane zostaje do bardziej współczesnych trendów muzycznych.
Jak przyznał Bogdan Gajkowski, do wzbogacenia brzmienia muzyki zespołu musiał po prostu dorosnąć, zaś gitary są dodatkowym środkiem wyrazu, rodzaju krzyku, dzięki czemu muzyka może być bardziej autentyczna, co też powinno spodobać się zarówno starym fanom zespołu, jak i przysporzyć mu nowych fanów, nawet takich, którzy Kapitana Nemo ze względu na młody wiek nie mają prawa pamiętać. Nawet niesamowity baryton Gajkowskiego wyraźnie przeszedł od delikatności Phila Oakeya z lat 80. do szorstkości Dave'a Gahana z lat 90. - przy zachowaniu wszelkich proporcji, rzecz oczywista.
Efekty nowego brzmienia zespołu zostały uwidocznione już w pierwszej kompozycji wydawnictwa (i zarazem singlu promującym album), Na Co Czekasz, co musiało być prawdziwym szokiem dla fanów pamiętających Kapitana Nemo z lat 80. Od początku słychać rockowy riff gitary, nieco przybrudzone brzmienie elektroniki, intensywną sekcję rytmiczną oraz chrypliwy wokal w refrenie. Całość przypomina dość wyraźnie dokonania niemieckiej formacji synth rockowej, De/Vision. W dość podobnej stylistyce utrzymana jest większość albumu, w którym próżno jest szukać klimatów i retrospektywnych brzmień lat 80., zaś większość piosenek oscyluje w stylistyce synth-rocka, choć już w łagodniejszej formie od tej z utworu od Na Co Czekasz, czego przykładem jest następny numer, Wyobraźnia, To Mój Skarb, w którym dostrzegalne są delikatne wpływy trip-hopu, a nawet psychodelii; utwór ma też w sobie coś z melancholijnych klimatów albumu Depeche Mode, Exciter, i przede wszystkim, wspomnianej formacji De/Vision. Podobnie zresztą przedstawiają się takie utwory, jak Ja Chcę Więcej, I Tylko Zostań Ze Mną oraz singlowy Zabierasz Moje Sny, który został największym przebojem wydawnictwa promowanym dodatkowo przez stację MTV Classic.
Zespół penetruje również inne sfery muzyczne, na przykład bardziej eksperymentalne, jak w utworze Kocham Moje Miasto, o brutalnym przekazie codziennego miejskiego życia w rozmowie z wyimaginowanym przyjacielem spotkanym w miejskiej restauracji. Są też i klimaty zupełnie współczesnej muzyki klubowej wywodzącej się z lat 90. reprezentowane w utworach Jeszcze Raz Chcę Powiedzieć i Ciernie, zawierających elementy jungle i drum and bass w sekcji rytmicznej, co świadczy o doskonałym rozeznaniu i wpasowaniu się Kapitana Nemo we współczesny pop. Ba, w numerze Oddalam Się jest nawet próba przeniesienia na polski grunt nurtu nu metal, lansowanego przez szalenie popularne w tamtym czasie wśród nastolatków gwiazdki Linkin Park i Limp Bizkit, jednak na szczęście na polskim rynku ów nurt nie przyjął się, zaś na świecie z biegiem lat styl nu metal przestał się liczyć.
Podsumowaniem albumu - i to jakim! - jest symfoniczny utwór Jakie, z orkiestrą smyczkową w wykonaniu kwartetu smyczkowego Piotr Stawski & STRING ART. To najlepszy numer płyty zawierający pozytywną puentę i wokal Gajkowskiego naprawdę przypominający barwą i stylem Dave'a Gahana!
W formie bonusu na albumową setlistę trafił także wielki przebój Kapitana Nemo z lat 80., Słodkie Słowo Wolność, w odświeżonej i unowocześnionej wersji electro-popu z house'owym beatem sekcji rytmicznej, co jest wyraźnym ukłonem w stronę starych fanów zespołu.
Jest też dodatkowy, ukryty utwór-bonus, oddzielona od reszty trzema minutami ciszy Wojna, utrzymana w rockowo-gotyckim stylu Sisters Of Mercy, bezpardonowo obnażająca hipokryzję rządzących światem.
Całościowo album Wyobraźnia stanowi jednak niezbyt udany i mało fortunny powrót gwiazdy lat 80. w czasach wielkiego popytu na brzmienia w stylu retro, choć na przekór wszystkiemu Kapitan Nemo odcina się od swojej synth popowej przeszłości z lat 80. ujawniając zupełnie odmienne, nieznane dotąd współczesne oblicze i nawet słynny beret Gajkowskiego pojawia się już tylko w roli drugoplanowej.
Album Wyobraźnia razi brakiem spójności zarówno pod względem muzycznym, jak i (w większości) w warstwie tekstowej. Tylko warstwa wokalna Bogdana Gajkowskiego broni się na całej linii.
Edit. 2022: Czasami bywa u mnie tak, że po pierwszym odsłuchu jakiegoś albumu, odczuwam rozczarowanie, dopiero z czasem zaczynam odkrywać i doceniać walory brzmieniowe rzeczonego albumu - muszę do niego po prostu dojrzeć. Z albumem Wyobraźnia jest zupełnie odwrotnie; najpierw było pozytywne odczucie, jednak z czasem zacząłem dostrzegać mankamenty tego wydawnictwa tak, że dzisiaj uważam go za gniota i myślę, że chyba dobrze, że Nemo nic już nie nagrywa, tym bardziej, ze dzisiaj nawet wokalnie prezentuje się beznadziejnie, a jego koncerty to najczęściej pokaz żenady.
Tracklista:
1. „Na Co Czekasz” 4:05
2. „Wyobraźnia, To Mój Skarb” 3:42
3. „Oddalam Się” 2:41
4. „Zabierasz Moje Sny” 3:24
5. „Ja Chcę Więcej” 3:18
6. „Kocham Moje Miasto” 5:01
7. „Jeszcze Raz Chcę Powiedzieć” 3:49
8. „Ciernie” 4:30
9. „I Tylko Zostań Ze Mną” 4:11
10. „Jakie” 2:39
11. „Słodkie Słowo Wolność” 5:56
12. „Wojna" (utwór ukryty)
Personel:
Bogdan Gajkowski – gitara, instrumenty klawiszowe, śpiew
„Piotr Stawski & STRING ART” – kwartet smyczkowy
Ryszard Borowski – flet
Paweł Kacprzycki – gitara
Waldemar Lewandowski – gitara
Mariusz Mielczarek – saksofon altowy
Sebastian Sołdżyński – trąbka
Agnieszka Trojanowicz – chórek
Written by, © copyright March 2014 by Genesis GM.